Na de gewelddadige dood van Richard Nieuwenhuizen in december 2012 kwam de KNVB in maart met het actieplan “Tegen geweld, voor sportiviteit”. Daarin stonden allerlei maatregelen om het respect op het voetbalveld te laten doen toenemen. Enkele van die maatregelen gingen direct in, andere pas in het nieuw seizoen 2013-2014. Van de direct ingevoerde maatregelen merkte je als voetballer, vereniging of scheidsrechter niet direct iets. Pas bij trammelant kon het van pas komen, dat je kennis had van de hulplijn noodgevallen en het meldpunt wanordelijkheden.
 
Maar de maatregelen per 1 juli 2013 hebben wel gevolgen voor voetballer, vereniging en scheidsrechter. Als voetballer en scheidsrechter krijg je het meest te maken met de tijdstraf bij een gele kaart. Was het tot en met het seizoen 2012-2013 zo, dat een speler in de recreatieve categorie, de zogenaamde B-categorie, bij lichte overtredingen een tijdstraf kon krijgen van 5 minuten, met ingang van dit seizoen is elke gele kaart een tijdstraf van 10 minuten (bij de D-pupillen overigens 5 minuten).
 
Reden voor de invoering was onder anderen, dat gele kaarten in de B-categorie lang niet altijd op het wedstrijdformulier kwamen. De overtreder leerde er dus niets van. De tijdstraf die nu volgt, merken de overtreder en zijn ploeg wel direct. Omdat de gele kaarten niet meer op het formulier hoeven, zit er ook geen acceptgiro ter vereffening van de administratiekosten meer aan vast. De drempel om met gele kaarten te werken, zou zo lager kunnen komen te liggen.
 
Daartegenover staat, dat elke speler elke wedstrijd een gele kaart kan krijgen, zonder dat er ooit een schorsing volgt. Tijdens de wedstrijd kan hij afkoelen, lik-op-stukbeleid. Wel lekker trouwens bij een wintersport in de buitenlucht. Ook bij een tweede gele kaart in dezelfde wedstrijd volgt er geen registratie naar de KNVB, maar twee keer geel in dezelfde wedstrijd is nog wel steeds rood. Alleen de directe rode kaart moet nog worden doorgegeven en levert een uitsluiting op.
 
Ik ben echter benieuwd hoeveel die nog gaan vallen. In de laatste 10 minuten van een wedstrijd zullen er wel voornamelijk gele kaarten gaan vallen. Want ook dan komt de speler niet meer terug. Het effect is hetzelfde als een rode kaart, maar een strafmaat en acceptgiro blijven uit, wel net zo gezellig in de kantine.
 
De reglementen moesten wat aangepast worden. Daarbij heeft men allerlei zaken aangepast, maar het lijkt wel of dat zonder al te veel denkwerk gebeurd is. Zo valt er in het jaarlijkse Bewaarnummer te lezen, dat gele kaarten in de B-categorie overdraagbaar zijn als een wedstrijd gestaakt wordt. Een nog uit te zitten tijdstraf moet bij het uitspelen uitgezeten worden, eventueel door een andere speler.
 
Daar is niets mis mee, maar de tijdstraf is gelijk aan een gele kaart. Als de oorspronkelijke overtreder niet mee kan doen, is dus iemand anders de pineut met de tijdstraf en dus met de gele kaart. Een gele kaart voor diezelfde speler in het vervolg zou dan dus zijn tweede zijn. Of niet? Dat wordt niet duidelijk uit het verhaal.
 
Ook is het onduidelijk, waarom een wisselspeler geen gele kaart meer kan krijgen, maar alleen nog maar direct rood. Als hij dus zonder toestemming het veld betreedt, krijgt hij rood? Ik vind het erg vreemd, maar zo staat het wel in de reglementen.
 
De scheidsrechterswereld heeft het vooral over het bijhouden van de tijdstraffen. Dat zou organisatorisch erg ingewikkeld zijn. Maar over de tijdstraf van 5 minuten heb ik nooit iemand horen klagen. Ok, het was ook vrij onwaarschijnlijk dat je in een tijdsbestek van 5 minuten vier spelers tijdstraffen gaf voor hands, commentaar op de leiding, spelbederf en het gooien van aarde, maar onmogelijk was het niet. De gemiddelde clubscheidsrechter, want het zijn vooral clubscheidsrechters in de B-categorie, was al niet zo scheutig met tijdstraffen en gele kaarten, dus dat zal redelijkerwijs zo blijven.
 
Voor degene die wel de kaarten laat zwaaien, wordt het wel wat administratief werk, maar de ervaring leert, dat leiders ontzettend goed de tijd bij tijdstraffen bijhouden en over het algemeen te vlug aan de bel trekken om de man-minder-situatie te laten beëindigen.
 
Jammer alleen, dat met het actieplan rugnummers niet verplicht zijn gesteld in het gehele amateurvoetbal. Het zou de administratie voor de scheidsrechter verlichten. In alle ons omringende landen zijn rugnummers al jarenlang verplicht, maar in Nederland wil men er maar niet aan. Nee, steeds vragen hoe iemand heet, is natuurlijk veel eenvoudiger. Daar had het actieplan een stap kunnen zetten, al zou het menig vereniging een flinke duit kosten om alle shirts van rugnummers te voorzien. Misschien een idee om te financieren door verenigingsboetes op te leggen bij een gele kaart en uit die pot de bedrukking te betalen? Heeft het geweld van de notoire kaartenpakkers toch nog enige zin.


Stijn Heusschen